1. Nguyên tắc
- Đảm bảo tốt các điều kiện trong quá trình bảo quản để không làm thay đổi phẩm chất ban đầu của giống.
- Làm chậm quá trình trao đổi chất và hô hấp ở vi sinh vật đồng thời ngăn cản quá trình sinh sản của chúng.
2. Các phương pháp bảo quản
a. Phương pháp cấy chuyển định kỳ trên môi trường mới
Phương pháp này áp dụng để bảo quản tất cả các loại vi sinh vật
- Với nấm men, vi khuẩn: cấy chuyển sau 1 – 2 tháng
- Với nấm mốc: cấy chuyển sau 3 – 6 tháng
Thời gian giữa 2 lần cấy có thể kéo dài hơn nếu sau khi cấy vi sinh vật ta bảo quản ở nhiệt độ thấp (3 – 50C)
- Ưu điểm: phương pháp này đơn giản, dễ làm, thời gian bảo quả không lâu
- Nhược điểm: Tốn môi trường, công sức, thời gian. Phẩm chất ban đầu của giống có thể bị thay đổi do nhiều nguyên nhân khó xác định cụ thể trong quá trình cấy chuyển.
b. Phương pháp giữ giống trên đất, cát, hạt
Trên đất, cát: bảo quản bào tử tiềm sinh (bào tủ vô tính) và thời gian bảo quản là một hoặc nhiều năm
Cách bảo quản:
- Đất, cát đem rây để lấy hạt đều và ngâm trong HCl hay trong H2SO4 đậm đặc 8 – 12 h để loại bỏ các acid hữu cơ trong cát
- Rửa kỹ dưới vòi nước cho đến khi pH trung tính
- Sấy khô và giữ ở điều kiện vô trùng.
- Đổ đầy cát vào ống nghiệm chứa vi sinh vật phát triển trên môi trường thạch và lắc thật đều.
- Rót toàn bộ cát và vi sinh vật vào một ống nghiệm khác
- Hàn kín miệng ống nghiệm này sẽ giữ được rất lâu.
Trên hạt: bảo quản các chủng có dạng sợi dạng sinh bào tử hoặc không. Thời gian bảo quản có thể đạt 1 năm.
Cách bảo quản:
- Hạt ngũ cốc được rửa sạch
- Nấu cho hạt vừa nứt, để ráo nước
- Cho các hạt ngũ cốc vào các ống nghiệm.
- Phủ trên mặt các hạt này một lớp bông thấm nước nấu hạt ngũ cốc
- Cấy giống vi sinh vật trên lớp bông cho mọc thật đầy
- Giữ ở nhiệt độ 15 – 200C.
c. Phương pháp đông khô
- Phương pháp này làm cho tế bào mất nước ở trạng thái tự do. Đồng thời làm giảm, thậm chí ngừng hẳn quá trình phân chia của vi sinh vật. Nhờ đó chúng chịu được nhiều tác động của ngoại cảnh
- Phương pháp này dùng nhiều trong sản xuất, thời gian bảo quản lên tới vài chục năm